دو اپراتور کلایمر با هارنس و کلاه ایمنی در حال کار روی سکوی معلق، نشان دهنده ایمنی کار در ارتفاع و جایگزین داربست.

رعایت پروتکل های ایمنی و استفاده از تجهیزات حفاظت فردی (PPE) مانند هارنس ضد سقوط، اصلی ترین نکته برای تضمین جان اپراتورهای کلایمر در ارتفاع است.


کار با دستگاه کلایمر به عنوان ایمن ترین جایگزین داربست، نیاز به آگاهی کامل از اصول فنی و مقررات دارد. فعالیت در ارتفاع بالا با سبد کلایمر تنها در صورتی ایمن است که اپراتورها کاملاً آموزش دیده باشند و دستگاه روزانه چک شود. در این مطلب، با مهم ترین نکات ایمنی کلایمر آشنا شوید. ما در اینجا چک لیست های روزانه، الزامات تجهیزات حفاظت فردی (PPE) و قوانین حیاتی حین کار را بررسی می کنیم. با رعایت این دستورالعمل ها، ایمنی جانی خود و همکارانتان را تضمین کنید و استفاده ایمن از دستگاه کلایمر را یاد بگیرید.

توضیح کلی کلایمر؛ کلایمر چیست؟ (جایگزین ایمن داربست)

کلایمر یک سکوی کاری معلق و موقت است که به عنوان جایگزین ایمن داربست شناخته می شود. این دستگاه امکان دسترسی عمودی کارگران به همراه ابزار و مصالح را به نقاط مورد نظر در ارتفاع فراهم می کند. سیستم های مدرن کلایمر معمولاً از مکانیزم بالابری برقی (کلایمر برقی) استفاده می کنند. این راهنما با هدف ارتقای ایمنی اپراتور کلایمر تهیه شده و مقررات خاصی را بیان می کند که برای استفاده ایمن از این دستگاه ضروری است. این اطلاعات جایگزین دستورالعمل های سازنده نیست بلکه مکمل آن است. عملیات تخصصی مانند مونتاژ، نگهداری و تعمیرات باید توسط پرسنل متخصص شرکت اجاره کلایمر انجام شود.

ایمنی کلایمر؛ استفاده ایمن از دستگاه کلایمر

رعایت اصول ایمنی کلایمر، سنگ بنای هر عملیات موفقی در ارتفاع است. اپراتور و تیم کاری موظفند قبل، حین و پس از کار، کلیه الزامات ایمنی و مقررات فنی را رعایت کنند. عدم توجه به این نکات می تواند خطرات جانی و مالی جبران ناپذیری به دنبال داشته باشد:

  1. آشنایی و آموزش اپراتور: اپراتور کلایمر موظف است قبل از اولین استفاده، کاملاً با عملکرد دستگاه، محدودیت ها، عملکرد اهرم ها و وظایف دستگاه های ایمنی آشنا شود. توصیه می شود علاوه بر اپراتور، سایر کارگران نیز روش پایین آوردن اضطراری سبد کلایمر را بدانند؛
  2. بازرسی و اقدام: به تمام علائم و صفحات هشداردهنده روی دستگاه توجه ویژه داشته باشید. در صورت مشاهده هرگونه نقص یا ناهنجاری در حین بازرسی روزانه یا استفاده، فوراً دستگاه را از سرویس خارج کرده و خدمات فنی شرکت اجاره کلایمر را مطلع سازید؛

هرگونه تعمیر، نگهداری یا تغییر در ساختار دستگاه (شامل دیویدها، کابل ها و ماژول های سبد) تنها باید توسط پرسنل متخصص شرکت اجاره دهنده یا کارشناسان مرکز خرید و فروش کلایمر صورت گیرد.

نکات ایمنی قبل از شروع استفاده از کلایمر

کار با کلایمر مستلزم ارزیابی دقیق محیط کار و رعایت پروتکل‌های پیشگیرانه است. پیش از سوار شدن به سبد کلایمر، اپراتور موظف است تمام موارد ایمنی زیر را به صورت دقیق بررسی و تأیید کند تا از بروز حوادث ناخواسته جلوگیری شود. در ادامه هر یک از این نکات را بیشتر بررسی خواهیم کرد.

اقدامات پیشگیرانه و محیط کار کلایمر

دستورالعمل های ایمنی و بهداشت کار در پروژه را کاملاً مطالعه کنید. از خطرات محیطی (موانع، یخ، باد و غیره) و فعالیت های همزمان در محل کار آگاه باشید.  اطراف سکوی کار در سطح زمین باید محصور شود تا از عبور افراد جلوگیری شود.

محدودیت های آب و هوایی در استفاده از کلایمر

استفاده از دستگاه در شرایط نامساعد جوی (باران، برف) ممنوع است؛ به طور کلی، در سرعت باد بالاتر از 50 کیلومتر در ساعت از کلایمر استفاده نکنید. موارد استفاده ممنوع:

  • از کلایمر به عنوان جرثقیل برای آویزان کردن یا بالا کشیدن مواد استفاده نکنید؛
  • از آن برای انتقال مستقیم مواد به داخل ساختمان یا برعکس استفاده نشود؛
  •  وسایل ایمنی دستگاه را تغییر، اصلاح یا غیرفعال نکنید؛
  •  از دستگاه به عنوان اتصال زمین در عملیات جوشکاری استفاده نشود؛

حفظ ایمنی سکو کلایمر

حداکثر فاصله مجاز بین سبد کلایمر و نمای ساختمان 30 سانتی متر است. سکو باید دارای تجهیزات تثبیت کننده (مانند غلتک سپر) باشد تا از چرخش بیش از حد جلوگیری کند.

چک کردن فنی دستگاه کلایمر توسط اپراتورها روی سقف ساختمان با تجهیزات حفاظت فردی کامل، طبق الزامات ایمنی.
قبل از شروع هرگونه حرکت، اپراتور کلایمر موظف است اتصال صحیح کابل های تعلیق و ایمنی را از نظر سلامت فیزیکی، روغن‌کاری و آرایش عمودی، بازرسی و تایید کند.

لباس و تجهیزات حین کار با کلایمر

ایمنی در ارتفاع مستقیماً با کیفیت و کاربرد صحیح تجهیزات حفاظت فردی (PPE) گره خورده است. قبل از شروع کار با دستگاه کلایمر، لازم است که کلیه پرسنل از تجهیزات محافظتی متناسب با نوع کار استفاده کنند. این تجهیزات باید کاملاً مطابق با برنامه ایمنی و بهداشت مصوب پروژه باشند. این تجهیزات محافظتی الزامی باید متناسب با کاری باشد که روی سکو انجام می شود و طبق برنامه ایمنی و بهداشت تایید شده باشد. در ادامه هر یک از این تجهیزات را به طور کامل معرفی خواهیم کرد.

لباس کار مناسب برای کار با کلایمر

از پوشیدن لباس های گشاد، آویز، یا زنجیر که ریسک گیر کردن به تجهیزات کلایمر را دارند، جداً خودداری کنید. توصیه می شود لباس ها برای جلوگیری از حادثه و افزایش ایمنی، دارای دکمه ها و سر آستین‌های قابل تنظیم باشند.

مهار ضد سقوط (هارنس)

استفاده از آن در شرایط خاص (مثل نبود کابل ایمنی مجزا یا خطرات ویژه) اجباری است. توجه حیاتی: بند دستگیری سقوط باید همیشه به یک نقطه لنگر مجزا و تایید شده در سازه ساختمان متصل شود، نه به خود سکوی کلایمر.

کفش ایمنی کار با کلایمر

در کلیه پروژه های ساختمانی، استفاده از کفش ایمنی با ویژگی های ضد لغزش و ضد سوراخ الزامی است. این کفش ها باید استاندارد بوده و پاهای شما را در برابر سقوط اشیا یا نفوذ میخ و اجسام تیز محافظت کنند؛

کلاه ایمنی کلایمر

در صورت وجود هرگونه خطر سقوط اشیاء از ارتفاعات بالاتر یا احتمال ضربه به سر در حین کار، استفاده از کلاه ایمنی استاندارد اجباری خواهد بود و باید در طول مدت حضور در سبد کلایمر بر سر باشد.

چک های روزانه دستگاه کلایمر

بازرسی روزانه کلایمر، حیاتی ترین گام برای تضمین ایمنی اپراتور و عملکرد صحیح دستگاه است. پیش از روشن کردن دستگاه در هر روز کاری، اپراتور موظف است تمام قسمت های اصلی کلایمر را با دقت بالا بررسی و تایید کند. این بازرسی دقیق تضمین می کند که هیچ نقص یا ناهنجاری ساختاری، مکانیکی یا الکتریکی وجود نداشته باشد که ایمنی کار در ارتفاع را به خطر اندازد. لطفاً مواردی که در ادامه خواهیم گفت را به صورت مرحله ای، قبل از صعود به سبد کلایمر، چک کنید.

بررسی ساختار و ثبات

بازرسی ساختاری، اولین و مهم ترین گام در چک های روزانه است. اپراتور باید به صورت چشمی و فیزیکی، استحکام کلی دستگاه کلایمر را تایید کند. اطمینان از سلامت اجزای فلزی، سیستم تعلیق و مکانیسم های تثبیت‌کننده، ریسک حوادث ناشی از نقص سازه را به حداقل می رساند:

  • ثبات مونتاژ: مطمئن شوید که دستگاه آسیب ساختاری آشکاری ندارد و ثبات و عمودی بودن قسمت ها حفظ شده است؛
  • لنگرها و ضد وزنه ها: از نصب صحیح و ایمن دستگاه‌های لنگر انداز یا ضد وزنه‌ها مطمئن شوید؛
  • وسایل ایمنی: عملکرد صحیح قفل‌های ایمنی، نرده‌ها، محافظ میانی و تخته پایه (اطراف سکو) را تایید کنید؛

بررسی کابل ها و سیم بکسل

کابل ها و سیم بکسل ها شریان حیاتی کلایمر هستند و بازرسی روزانه آن ها برای ایمنی ضروری است. اپراتور باید اتصال و آرایش کابل ها را چک کند: پس مطمئن شوید کابل های تعلیق و ایمنی به درستی به حلقه ها (Davit) وصل شده اند، عمودی فرود می آیند و از روی یکدیگر عبور نکرده باشند. سپس، وضعیت فیزیکی کابل ها را بررسی کنید؛ کابل ها باید روغن کاری شده و فاقد هرگونه خوردگی، تغییر شکل یا شکستگی سیم باشند. در نهایت، تایید کنید که کابل های ایمنی دارای وزنه های ضدوزن مناسب بوده و این وزنه ها در ارتفاع حدود ۲۰ سانتی متری از زمین قرار گرفته باشند.

نظافت و علائم

حفظ نظافت سکو بخشی جدایی ناپذیر از ایمنی کار با کلایمر است. اپراتور باید سکوی کار را کاملاً تمیز و عاری از هرگونه آلودگی مانند روغن، گریس، گل، یا یخ نگه دارد تا از خطر لغزش و سقوط جلوگیری شود. علاوه بر این، علائم اطلاعات و هشدارها (Signs & Warnings) روی دستگاه، نقش حیاتی در آگاه سازی اپراتور از محدودیت ها و خطرات دارند؛ بنابراین، لازم است که این علائم به طور روزانه بررسی شوند تا تمیز، خوانا و در وضعیت مطلوبی باقی بمانند و هیچ بخشی از آن ها مخدوش یا پاک نشده باشد.

نحوه کار با دستگاه کلایمر

کار با دستگاه کلایمر در ارتفاع نیازمند دقت بالا و رعایت پروتکل های عملیاتی دقیق است. این بخش، قوانین ضروری مربوط به ورود و خروج از سکو، نحوه صعود و نزول هم‌زمان دستگاه و مدیریت ایمن بار و مصالح را پوشش می دهد. هدف اصلی، تضمین ایمنی اپراتورها در طول حرکت و جلوگیری از هرگونه اقدام پرخطر در سبد کلایمر است.

قوانین صعود و نزول کلایمر

ورود و خروج به سبد کلایمر تنها زمانی مجاز است که سکو کاملاً بر روی زمین قرار گرفته باشد. عملیات صعود و نزول هرگز نباید توسط یک نفر انجام شود و لازم است تمام چرخ دنده های بالابر به صورت هم زمان کار کنند تا سکو تا حد ممکن افقی باقی بماند. در طول حرکت، تمامی اپراتورها باید بدن خود را کاملاً در داخل سکو حفظ کنند و از حرکات ناگهانی یا پریدن به شدت خودداری نمایند. علاوه بر این، مرتباً مسیر عمودی حرکت کلایمر را بررسی کنید تا از عدم وجود موانع یا اشیاء در مسیر مطمئن شوید. برای دسترسی به نقاط بالاتر، هرگز روی نرده ها ننشینید و از قرار دادن نردبان یا عناصر مشابه بر روی سکو اجتناب کنید.

مدیریت بار و مواد

رعایت حداکثر بار مجاز سکوی کلایمر (شامل تعداد کارگران، وزن ابزار و مواد) امری ضروری است. بار و اپراتورها باید به بهترین شکل ممکن و به‌صورت یکنواخت در امتداد سکو توزیع شوند تا از تجمع بار در یک نقطه خاص جلوگیری شود. تمام مواد و ابزار باید در طول حرکت سکو ایمن‌سازی شوند. پرتاب اشیاء به بیرون یا قرار دادن آن ها روی نرده ها کاملاً ممنوع است. همچنین، برای حفظ مقاومت در برابر باد، از نصب یا بالا کشیدن پانل ها، پارچه ها یا هر شی با سطح بزرگ که می تواند در مقابل جریان هوا مقاومت شدیدی ایجاد کند، پرهیز کنید.

اقدامات اضطراری و پایان کار

در صورت مشاهده هرگونه ناهنجاری در حین کار، باید در صورت امکان سکو را به زمین پایین آورده و دستگاه را فورا از سرویس خارج کنید. اگر حادثه ای رخ دهد (مانند شکستن کابل)، واحد آسیب دیده یا کل سیستم به‌ صورت خودکار در حالت تعلیق ایمنی قرار می گیرند؛ در این شرایط، هیچ تقلبی نباید فعال شود و باید از روش اضطراری تعیین شده برای خروج ایمن از سکو پیروی کرد. در پایان کار، سکو را تا سطح زمین پایین بیاورید و برای جلوگیری از استفاده توسط پرسنل غیرمجاز، دستگاه را قفل کنید.

سخن آخر

استفاده ایمن از دستگاه کلایمر نیازمند یک تعهد تیمی به آموزش صحیح و بازرسی روزانه دقیق است. کلایمر ابزاری قدرتمند برای کار در ارتفاع است؛ اما تنها با رعایت کامل مقررات ایمنی و استفاده از تجهیزات حفاظت فردی (PPE)، به‌ویژه مهار ضد سقوط، کارایی خواهد داشت. ایمنی جانی افراد را همیشه در اولویت قرار دهید. با پیروی از این چک لیست ها، عملیات خود را با بالاترین استاندارد ایمنی به پایان برسانید. فراموش نکنید: در صورت مشاهده هرگونه نقص، فوراً با شرکت خرید یا اجاره کلایمر تماس بگیرید و کار را متوقف کنید.

سوالات متداول

اصلی ترین نکته ایمنی در استفاده از کلایمر چیست؟

اصلی ترین نکته ایمنی، استفاده صحیح از مهار ضد سقوط (هارنس) است. بند دستگیری سقوط باید همیشه به یک نقطه لنگر مجزا و تایید شده در سازه ساختمان متصل شود و هرگز به خود سکوی کلایمر وصل نشود.

در چه شرایط آب و هوایی نباید از دستگاه کلایمر استفاده کرد؟

استفاده از کلایمر در شرایط نامساعد جوی مانند باران و برف ممنوع است؛ به طور کلی، هنگامی که سرعت باد بالاتر از ۵۰ کیلومتر در ساعت است، باید کار با دستگاه را متوقف کرد تا ایمنی حفظ شود.

چک های روزانه کلایمر شامل چه مواردی است؟

چک های روزانه شامل بازرسی ساختار (ثبات مونتاژ و لنگرها)، بررسی کابل ها و سیم بکسل (روغن‌ کاری، عدم خوردگی و آرایش صحیح کابل ها) و تایید سلامت علائم هشداردهنده و نظافت سکوی کار است.

اگر در حین کار با کلایمر نقص فنی مشاهده شود، چه باید کرد؟

در صورت مشاهده هرگونه نقص یا ناهنجاری، باید در صورت امکان سبد کلایمر را به آرامی به زمین پایین آورده و فوراً دستگاه را از سرویس خارج کنید. سپس باید با خدمات فنی شرکت اجاره یا خرید کلایمر برای بررسی و تعمیر تخصصی تماس بگیرید.

بدون دیدگاه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *